Het witte goud: Kilo aspergezaad duurder dan goud
Noem het liefde voor het vak, noem het gedrevenheid of noem het ondernemerschap. Welke naam men er ook aan geeft, het maakt geen verschil. Twee uurtjes praten met de familie van Meijl uit Gastel, overtuigd je ervan dat vader met zijn drie zonen dagelijks zeer gedreven met hun onderneming in de weer zijn. Ik ben naar Brabant gereden om een inkijkje te krijgen in de wereld van de aspergeteelt. Die interesse werd gewekt doordat Landvers Asperges vanaf begin maart op woensdag, donderdag en zaterdag, met een verkoopwagen in Barendrecht is neergestreken.
Waarom asperges het witte goud genoemd wordt? Pater familias Adriaan van Meijl heeft geen idee waar de bijnaam vandaan komt. ,,Wat ik wel weet,” zegt hij, als we elkaar in de ruime ontvangsthal van het bedrijf in Gastel spreken, ,,is dat een doosje van 30 x 30 cm met aspergezaad zo’n slordige 40.000 euro kost. Omgerekend naar een kiloprijs, is aspergezaad duurder dan goud. Misschien dat het daar vandaan komt, maar ik weet het echt niet.”
We laten het kantoor snel achter ons om bij de verwerking te kijken. Het begint bij het oogsten. We hoeven slechts de straat over te steken om in een veld te staan. Zes medewerkers zijn aan het oogsten. ,,Aspergesteken is handwerk en moet je leren,” zegt Adriaan als we in het veld staan. ,,Dat is een slag die niet iedereen onder de knie krijgt.” Hoewel het er makkelijk uitziet, vraag ik maar niet of ik een poging mag wagen. Mede gezien de gebogen houding waarin de mannen hun werk staan te doen. Dat lijkt me geen relaxed baantje. ,,Het aspergeseizoen begint 10 maart en stopt 24 juni met het Sint Jansfeest. Een asperge heeft de eigenschap te verkleuren zodra hij het daglicht ziet. Verkleurde asperges smaken hetzelfde, maar zijn minder geliefd bij de consument en brengen daardoor minder op. Om het witte goud ook wit te laten, is dus haast geboden. Daarom worden ze zo snel mogelijk na de oogst verwerkt.”
Van het veld gaan we naar de bedrijfshal waar de verdere verwerking plaatsvindt. Hier haakt Adriaan even af en nemen Rick, Rob en Stefan het van hem over. De drie zoons zijn de gedoodverfde opvolgers van Adriaan. Rick is verantwoordelijk voor de teelt. Rob en Stefan studeren nog. ,,De asperges die van het land komen gaan direct voor acht uur in een bak water,” zegt Rick als we een wandeling langs de lopende band maken, waaraan tientallen dames geroutineerd staan te werken. ,,Daarna worden ze automatisch op lengte gesneden, gescand op dikte en vorm, gesorteerd en gewogen.”
,,Een deel van de oogst bieden we geschild en verpakt aan”, gaat Stefan verder. De asperges die vandaag in Barendrecht verkocht worden, zijn gisteren van het land gehaald. Vanmorgen vroeg zijn ze geschild en verpakt. Daarom zijn we pas vanaf 10.30 uur in het dorp. Landvers, precies zoals onze bedrijfsnaam aangeeft.” Na 24 juni wordt er niet meer geoogst. De planten gaan in rust om volgend jaar weer nieuwe oogst te bieden. Van een plant heeft men acht jaar opbrengst. Daarna wordt het veld omgeploegd. Twintig jaar is de grond niet geschikt om asperges in te telen. Daarna kan de cyclus weer opnieuw beginnen. De aspergeteelt kent vele geheimen. Te veel om hier te beschrijven, maar ook te geheim om met ons te delen. Adriaan: ,,Het geheim van de aspergeteelt? Richt jij je maar op de bereiding en geniet van de smaak. Laat de rest maar aan ons over.”