Column dominee Coen van Alphen: Volgend jaar beter!

Het hebben van een moestuin is mijn (zeer) bescheiden bijdrage aan de leefbaarheid van onze planeet. Immers, alles wat ik uit mijn tuin oogst, hoeft niet vervoerd of in plastic verpakt te worden. Bovendien is alles onbespoten. Wat is er lekkerder dan zelfgekweekte tomaten en vers geplukte aardbeien?

Werken in de moestuin is ook goed voor de geestelijke gezondheid. Als ik met een kop vol zorgen (oplopende coronabesmettingen… klimaatcrisis… mijn zondagse preek die nog af moet…) de moestuin induik, ben ik een paar uurtjes later weer helemaal fris. De bekende Noorse schrijver Knausgard schreef een aantal pessimistische boeken over het mensdom, maar voelt zich een stuk gelukkiger sinds hij elke dag in zijn tuin werkt. Heel herkenbaar.

Het is herfst. Ik sta voor mijn moestuintje, dat er grauw en modderig uitziet. Halfverrotte tomatenplanten hangen lusteloos tegen de stokken. Ze hebben nauwelijks vrucht gedragen. Op de plaats waar ik bloemkool, boontjes en sla had willen oogsten, staat hemelhoog onkruid waarvan ik de naam niet weet. De moestuin was geen succes dit jaar. De helft van wat ik zaaide kwam niet op. Wat er wél op kwam, werd binnen de kortste keren door de slakken verorberd. Zelfs de aardbeien en frambozen, vaste gasten die het altijd wel doen, vielen ten prooi aan het slakkenleger. Het maakt me kwaad: zoveel eetbaar groen overal, moeten jullie dan ook nog mijn aardbeien stelen? Volstrekt zinloos, die woede.

Ik ben een hobby-moestuinier: ik doe het omdat ik het leuk vind, maar alleen op de schaarse momenten dat ik er tijd voor heb. Vandaar dat onkruid en ongedierte lange tijd hun gang kunnen gaan. Op momenten als deze voel ik me als tuinier dan ook hopeloos mislukt. Had ik toch dagelijks slakken moeten verwijderen? De grond beter moeten bemesten? Of voor meer zonlicht moeten zorgen door grote struiken te verwijderen?

Maar dan lees ik in de krant dat het niet alleen aan mij ligt. Het was in het hele land een moeilijk jaar voor de tuinders. Door de natte zomer was er inderdaad een overvloed aan slakken. Ook de emelten (larven van de langpootmug) eisten hun deel op. Sommige dingen heb je blijkbaar geen macht over. Ergens is dat ook een opluchting. Een oefening in loslaten en aanvaarden.

Het wordt winter. De natuur gaat in de overlevingsstand, om straks in het voorjaar weer met kracht terug te keren. Een nieuwe kans voor de tuin. Ik sta nog steeds voor mijn modderige bedoeninkje en zie dat één plant het dapper volhoudt: de courgette. Ondanks dat de prachtig gele bloemen worden aangevreten, geeft de plant niet op. In recordtempo blijft hij nieuwe bloemen produceren waaraan glanzende baby-courgettes groeien. Natuurlijk zijn het de lekkerste courgettes die ik ooit gegeten heb.