Afbeelding

Column Dominee Coen van Alphen: Hoog water

Algemeen Column

Het is één van de bekendste gedichten uit onze literatuur: ‘Herinnering aan Holland’ van H. Marsman. Bijna iedereen kent het begin:

Denkend aan Holland
zie ik brede rivieren
traag door oneindig
laagland gaan,
rijen ondenkbaar
ijle populieren
als hoge pluimen
aan den einder staan;

Gelet op de titel lijkt het geschreven in den vreemde. Zó herinnert de dichter zich zijn vaderland. Coronagedwongen vieren veel mensen dit jaar vakantie dicht bij huis. Een mooie kans om de schoonheid van ons eigen land te herontdekken. Zelf wandelde ik met een vriend door de IJsselvallei, bij Deventer en Zutphen. Daar zag ik hoe breed de rivieren waren, na de vele regenval van de afgelopen weken. We moesten nogal eens afwijken van het pad door de uiterwaarden, omdat die helemaal waren volgestroomd.

en in de geweldige
ruimte verzonken
de boerderijen
verspreid door het land,
boomgroepen, dorpen,
geknotte torens,
kerken en olmen
in een groots verband.

De ‘geweldige ruimte’ waar Marsman het over heeft, is sinds het gedicht werd geschreven (jaren ’30 vorige eeuw) behoorlijk volgebouwd. Althans, bij ons in het westen denk je wel eens: hoeveel groen blijft er nog over? In het oosten des lands verraste het me hoeveel meer ruimte er is voor de natuur. Niet alleen uitgestrekte stukken bos, ook lange stroken bomen tussen de maisakkers, velden vol wilde bloemen, dorpen verscholen in het groen. Een weldadige rust gaat ervan uit.

de lucht hangt er laag
en de zon wordt er langzaam
in grijze veelkleurige
dampen gesmoord,
en in alle gewesten
wordt de stem van het water
met zijn eeuwige rampen
gevreesd en gehoord.

Wij Nederlanders zijn trots op ons watermanagement. Dijken, uiterwaarden en (sinds de Watersnoodramp van 1953) Deltawerken zorgen ervoor dat we geen natte voeten krijgen. Echter, de overstromingen in Limburg hebben ons weer laten zien hoe kwetsbaar we nog steeds zijn voor de oerkrachten van de natuur. De zeespiegel stijgt ten gevolge van klimaatverandering. Experts wijzen erop dat we ook in Nederland vaker te maken krijgen met extreem weer. Hopelijk heeft het vele leed in Limburg ons voldoende wakker geschud. Niet alleen het Hollandse landschap, maar heel deze kwetsbare aarde is het waard dat we er zuinig op zijn.


Advertenties uit de krant