Column Dominee Coen van Alphen: Samen naar de kerk

Mensen die geen vaste kerkbezoekers zijn – de meeste Nederlanders dus – verbazen zich er misschien wel eens over: wat bezielt de mensen die elke zondagmorgen vroeg opstaan om naar de kerk te gaan? Daar kun je allerlei antwoorden op geven. Het kortste antwoord is wat mij betreft: ik doe het omdat ik het niet kan laten.

Kerkgenootschappen heb je net als mensen in soorten en maten. In Albrandswaard hebben we er minstens vijf: Rooms-Katholiek, Protestants, Hervormd, Gereformeerd, Gereformeerde Gemeente. Waarom zijn er eigenlijk zoveel kerken en wat zijn de verschillen? Goede vraag. De meeste mensen weten nog wel dat er verschil is tussen katholiek en protestants, maar daarna wordt het al snel ingewikkeld. Je zou er een ochtendje aan kunnen besteden om uit te leggen hoe dat allemaal ontstaan is. In het kinderboek Koning van Katoren schrijft Jan Terlouw humoristisch over het dorpje Uikumene met zijn twaalf kerken die voor problemen zorgen omdat ze niet op de rechte paden blijven.

Gelukkig is de tijd voorbij dat kerken elkaar te vuur en te zwaard bestreden. Toch zal elke kerk wel van zichzelf vinden (hopelijk met milde bescheidenheid) dat het ware geloof er net iets beter benaderd wordt dan bij de anderen. Anders kun je immers net zo goed naar de buurkerk gaan, waar het gras groener is en het zingen mooier. Maar in alle kerken is er toch ook het besef: het klopt niet helemaal, dat we zo versnipperd zijn. Eigenlijk is er maar één Kerk, zoals we ook maar in één God geloven. En daarbij gaat het niet om wat wij mensen allemaal bedenken.

Vanuit dat gedeelde besef vormt een aantal kerken samen de Raad van Kerken Albrandswaard. Regelmatig hebben we overleg om elkaar te informeren en beter te leren kennen. Sommige zaken ondernemen we samen, zoals de jaarlijkse Dorpskerstzang of het contact met gemeente Albrandswaard. Elk jaar houden we in januari ook één gezamenlijke kerkdienst, steeds in een ander kerkgebouw. De organisatie daarvan is een hele klus, met zoveel verschillende tradities en gewoonten. Over het thema, de liederen, het kindermoment, de collecte en het bloemstuk van de dag: ik denk dat er wel een paar honderd mailtjes over en weer zijn gegaan.

Maar het was dan ook de moeite waard. Er mochten slechts vijftig mensen in de kerk (de rest deed online mee), maar het was een feest van herkenning. Zo proberen we als kerken wat naar elkaar toe te bewegen. Of op zijn minst het respect voor elkaar te bevorderen. De burgemeester van Uikumene kon er over meepraten, hoe lastig dat is.

P.S. Onlangs is er dankzij corona weer een kerk bijgekomen. Naar analogie van de theaters die voor even in een kapsalon omgetoverd werden, heeft het debatcentrum De Balie in Amsterdam zich tot kerk uitgeroepen. Naam: de linkse kerk.