Column Dominee Rob Maas: Voltooid leven

Bij het begrip 'voltooid leven' moet ik, vergeef het mij, denken aan grammatica. Voltooid deelwoord, voltooide tijden. Als dominee bezoek ik mensen die ziek en oud zijn. Zo zit ik in het ziekenhuis aan het bed van een vrouw van in de negentig. Ik vraag haar hoe zij zich voelt. ,,Als het zo verder moet", zegt zij zonder mij aan te kijken, ,,voor alles afhankelijk van anderen en dat ik zelf niets meer kan, wat doe ik hier dan nog?" Het blijft de kunst niet te veel te zeggen en te leren de stilte haar werk te laten doen. De vrouw moet huilen. ,,Sorry hoor," verontschuldigt zij zich nauwelijks hoorbaar. Later zit ik bij een andere vrouw, ook de negentig gepasseerd, in haar kleine woonkamer. Het lopen gaat niet meer zo makkelijk en het aan huis gebonden zijn heeft duidelijk effect. Zij is somber en ervaart dat het leven plotseling zo anders is. ,,Wat doe ik hier dan nog?", vraagt zij zich hardop af. ,,Dit is toch geen leven zo?" Afgelopen week ging het in het nieuws over 'voltooid leven'. Er is een rapport uitgekomen. Er zijn reacties waaruit af te leiden valt dat mensen zich niet kunnen voorstellen dat andere medemensen ervaren dat hun leven voltooid is. Dat bevreemdt mij. We leven in een wereld waar overtuigingen als YOLO (je leeft maar een keer) en 'alles uit het leven halen wat erin zit' hoogtij dagen beleven. Wat doe je dan als er niks meer in zit? Een oplossing heb ik niet, maar wanneer wij van senioren verlangen dat zij moeten leven voor anderen, dan moeten die anderen zich wel om hen bekommeren. En dan nog kan het leven worden gevoeld als voltooid. Maar dan hopelijk als in de voltooid tegenwoordige toekomende tijd, met iedere dag het gevoel: ik zal vandaag geleefd hebben.

Dominee Rob Maas