'Van dat moeras zijn we wel afgestapt maar hoe nu verder?'

Door Hans de Bruyn
RHOON – Het Buijtenland van Rhoon zorgt al jaren voor verhitte gemoederen in Albrandswaard. Al in mei 2001 bracht het kabinet deel 1 van de Planologische Kernbeslissing-plus (PKB+) Mainportontwikkeling Rotterdam en het bijbehorende milieueffectrapport uit. Hierin staan voorstellen om de Rotterdamse haven uit te breiden (met de Tweede Maasvlakte) en om de kwaliteit van de leefomgeving in de Rijnmond te verbeteren; de zogenaamde dubbele doelstelling. Die laatste moest onder meer behaald worden door de aanleg van nieuwe natuur, door het bestrijden van lawaai en schadelijke emissies en door het creëren van een beter leefmilieu in de regio.
Vele jaren later, op 26 april 2010, stelt de gemeenteraad van Albrandswaard vervolgens het nieuwe bestemmingsplan vast voor, zoals het gebied vanaf die dag gaat heten, het Buijtenland van Rhoon. Het plangebied van dit bestemmingsplan beslaat onder meer het stuk voor het toekomstige landschapspark maar ook delen van de Rand van Rhoon. Daarna, maar eigenlijk ook al in de jaren daarvoor, ontstaan er twee kampen. De mensen die graag meer recreatie en natuur in het gebied zien komen en de mensen die de polders eigenlijk willen behouden zoals ze al jaren zijn geweest, met vooral agrarische activiteiten. En ook onder de boeren in het gebied heersen verschillen van mening. Sommigen willen blijven, anderen zien meer heil in een vertrek. In deze serie in de Schakel komen zij, de boeren, aan het woord.
In het laatste deel Adjan Vos. Hij wil blijven.
De boerderij van Adjan Vos staat aan de Korteweg 4 in Rhoon, de Vossenburg. ,,We hebben een akkerbouwbedrijf met aardappelen, suikerbieten, uien, granen, groene asperges en olifantengras. Verder hebben we, in samenspraak met de provincie en met het oog op de toekomstige ontwikkelingen van dit gebied, een natuurakker met spelt en emmertarwe. Daarnaast hebben we dertig schapen en een paardenpension. Die dertig schapen hebben we voor het vlees en ze onderhouden de dijken. Samen met mijn partner heb ik een VOF. Zij doet de paarden, de administratie en het klantencontact. De rest doe ik.''

In het pension worden op dit moment 49 paarden verzorgd. ,,En dat kunnen we mooi combineren met de rest van het bedrijf. Ook daarbij hebben we weleens groot materieel als een tractor nodig en het hooi en het stro dat we de dieren geven, komt van ons eigen bedrijf. Dan weet je ook dat het goed is. Want bijvoorbeeld Jakobskruiskruid is erg slecht voor deze dieren en dat kan tussen het hooi terechtkomen. En dat wil je niet. Buiten in de natuur eten ze wel om die bloemetjes heen maar met hooi kunnen ze dat onderscheid niet maken.''
Ondanks het feit dat de toekomst ongewis is wil Adjan Vos graag blijven boeren op de plek waar hij nu zit. ,,De situatie is al wat veranderd. Van dat moeras zijn we nu gelukkig wel afgestapt en het VNC-plan is natuurlijk een goed plan. Maar hoe vullen we die natuur nou in? We moeten zoeken naar wat we met z'n allen willen. Maar natuurclubs liggen altijd overhoop met elkaar. De één is er voor de bloemetjes, een ander voor de bijtjes en een derde vindt vogeltjes en vlinders weer heel belangrijk. Toch zetten we wel goede stappen. Zo zijn we samen met instituut Louis Bolk al gestart met de verbouw van spelt en emmertarwe.''
En ook de gebiedscoöperatie is volgens Vos nog lang niet rond. ,,We zijn nog bezig uit te zoeken wie daar in moeten komen. Dat moeten in mijn optiek mensen zijn die er belang bij hebben en die, en dat vind ik heel belangrijk, een bijdrage willen leveren. Niet alleen maar roeptoeteren vanaf de zijlijn maar daadwerkelijk iets willen doen en betekenen. Bijvoorbeeld het afschieten van vossen. Soms moet je dat doen om een vogeltje te redden. Daar moet je als coöperatie dan wel wat van vinden. Of roofvogels. Dat worden er steeds meer en ook dat heeft gevolgen. Natuur zomaar laten ontstaan kan niet meer. Er moet nu, anders dan vroeger, veel meer met doelen gewerkt worden.''
De boeren liggen volgens Adjan Vos dan ook niet dwars maar willen graag weten wat ze moeten doen. ,,Zeg maar hoe we het moeten doen en dan doen we dat. Het is frustrerend dat we nog niet aan de gang kunnen. Als boer ben je ondernemer en moet je sturen op gewas en groei, maar dan moet je natuurlijk wel eerst weten welke kant het op moet. Natuurpartijen zouden kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen graag verbieden maar dan moet er wel mee gedacht worden over hoe dat anders kan. Wij willen de doelen graag halen maar we moeten natuurlijk ook opbrengst hebben.''